Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου



Συνολικές προβολές σελίδας

Επιμέλεια ακροβάτης. Από το Blogger.
Δευτέρα 19 Αυγούστου 2013

Τι κρύβουν τα τραγούδια: Ως πότε πια τέτοια ζωή



 Στο χώρο του τραγουδιού, η αυστηρή προληπτική λογοκρισία στεκόταν στην είσοδο των δισκογραφικών εταιριών και ψαχούλευε σχολαστικά (σαν τον Κύκλωπα που πασπάτευε τα πρόβατα της σπηλιάς) τις φράσεις και τις λέξεις που προορίζονταν για τους δίσκους, μην τυχόν περάσουν συμφιλιωτικά μηνύματα. Ωστόσο, ο Βασίλης Τσιτσάνης, που πολλά μηχανευόταν γι' αυτό το σκοπό, κατάφερε σε αρκετές περιπτώσεις να ξεγελάσει τη λογοκρισία, να γλιστρήσει μέσα απ' τα δίχτυα της και να περάσει τραγούδια του με προοδευτικά πολιτικά μηνύματα. Ένα από αυτά ήταν και το συμφιλιωτικό τραγούδι "Ως πότε πια τέτοια ζωή":


Ως πότε πια τέτοια ζωή να ζούμε χωρισμένοι
και στη δική μας συμφορά ωωωω να χαίρονται οι ξένοι
να χαίρονται και να γελούν ωωωω φίλοι γνωστοί και ξένοι

Μπορούμε να ξεχάσουμε τα τόσα όνειρά μας
που κάνανε σ’ ένα σκοπό οι χτύποι της καρδιάς μας

Κι αυτοί που μας χωρίζανε απ’ τον καημό ας λιώσουν
ζωή χρυσή για μας θα `ρθει ωωωω κι αυτοί θα μετανιώσουν


Αν δεν υπήρχε το γεγονός της απαγόρευσής του, ακόμα θα το θεωρούσαμε σαν ένα αθώο ερωτικό τραγούδι.  Ωστόσο, η απαγόρευση που επιβλήθηκε λίγο καιρό μετά την κυκλοφορία του δίσκου, είναι ένας δείκτης, μια ένδειξη της πολιτικής του σημασίας, όπως την κατάλαβε τότε κι ο λαός: Με το "χωρισμό", το νέο εθνικό διχασμό, ο λαός υποφερει και λυπάται. Οι μόνοι που χαίρονται και επωφελούνται από τον Εμφύλιο είναι οι "ξένοι",  οι Άγγλοι και οι Αμερικάνοι, οι οποίοι εξάλλου τον  υποδαυλίζουν. Ο πλεοναστικός στίχος: " να χαίρονται και να γελούν φίλοι, γνωστοί και ξένοι" είναι φανερό ότι δεν προσθέτει τίποτα στο νόημα, αλλά μάλλον αφαιρεί, και ότι προστέθηκε εκ των υστέρων για να παραπλανήσει τη λογοκρισία.
Πριν από τον Εμφύλιο υπήρχαν πολλά κοινά όνειρα για όλο το λαό, κι αυτά δεν ήταν άλλα από την εθνική ανεξαρτησία, την πραγματική δημοκρατία, την ειρήνη, την κοινωνική δικαιοσύνη... Γι αυτά τα όνειρα θυσιάστηκαν τόσοι και τόσοι μέσα από τις γραμμές της Αντίστασης. Όνειρα για τα οποία αγωνιούσε και καρδιοχτυπούσε όλος ο λαός, συντονισμένος στον ίδιο σκοπό, το σκοπό της Εθνικής Αντίστασης.  παρέμβαση των ξένων είχε σαν αποτέλεσμα να ματαιωθεί η πραγματοποίηση αυτών των ονείρων.
Ωστόσο, η τελευταία στροφή εκφράζει την αισιοδοξία ότι τα όνειρα αυτά αργά ή γρήγορα θα πραγματοποιηθούν, ότι "ζωή χρυσή για μας θα 'ρθει", και κατά συνέπεια "ο λαός θα χαρεί την αυγούλα τη χρυσή π'ανατέλλει σ'όλους λεύτερη ζωή". Κι όσο για τους ξένους θα απογοητευτούν τελικά, και κάποτε θα μετανιώσουν και θα ντρέπονται για τα έργα τους στην Ελλάδα.
Πάντως δεμπορεί κανείς να κατηγορήσει το τραγούδι αυτό για υπερβολική αισιοδοξία, αν σκεφτεί ότι, εκτός από την επίκαιρη διάστασή του, υπάρχει και διαχρονική διάσταση που προεκτείνεται μέσα στο μέλλον.

 (Απόσπασμα από το βιβλίο του Νέαρχου Γεωργιάδη "Ρεμπέτικο και πολιτική", εκδόσεις "Σύγχρονη Εποχή",α' έκδοση 1991)